Het Boterkerkje
Geschiedenis
Het Mariakerkje is het oudste monument van deze regio en is van het begin van de 12e eeuw. Het was de eerste parochiekerk van Oirschot en w…
Geschiedenis
Het Mariakerkje is het oudste monument van deze regio en is van het begin van de 12e eeuw. Het was de eerste parochiekerk van Oirschot en werd 'gerund' door het Kapittel (een geestelijke gemeenschap). Begin 13e eeuw is het Romaanse koor vervangen door een groter Gotisch koor. (Het koor is een ruimte die in de romaanse periode werd toegevoegd. De kerk krijgt hierdoor een kruisvorm). Toen de kerk te klein werd, werd op de Markt een nieuwe kerk gebouwd (1265). Die brandde af en werd vervangen door de huidige Sint-Petrusbasiliek in 1515. In 1648 wordt het kerkje 'ontkerkt' vanwege de reformatie. Het wordt dan o.a. als boterwaag in gebruik genomen: op marktdagen blijft de boter er lekker koel tussen de dikke muren. Vandaar de bijnaam Boterkerkje. In 1799 nemen de protestanten het kerkje in gebruik en in 1804 wordt het unieke pijporgel geplaatst. In 1880 wordt het bouwvallig geworden gotische koor grotendeels afgebroken. De contouren van het romaanse en gotische koor zijn nog te zien in de beplanting achter het kerkje.
Het Gebouw
Al in 800 zou er op deze plek al een kerk hebben gestaan, waarin de Heilige Odulphus pastoor was. Het huidige gebouw stamt uit de 12e eeuw en is Romaans. Dit is nog goed te zien aan spaarvelden met rondboogjes in de westgevel. De muren zijn van tufsteen uit de Eifel. Het romaanse koor werd in begin van de 13e eeuw vervangen door een gotisch koor dat in 1880 afgebroken is. De houten plafondconstructie stamt uit begin 13e eeuw. Rond 1960 vindt een grote restauratie plaats waarbij het oorspronkelijke romaanse karakter zoveel mogelijk is hersteld.
Evenementenlocatie
Vanaf 2020 is het kerkje niet langer een officieel protestants godshuis; er worden nog jaarlijks een paar protestante diensten gehouden. Het kerkje wordt nu door de Stichting Het Boterkerkje voornamelijk verhuurd voor allerlei evenementen, zoals begrafenissen, trouwerijen, exposities, concerten etc.
