De Mortelen
Het natuurgebied De Mortelen en Landgoed Heerenbeek
Het kleinschalig natuurgebied De Mortelen, onderdeel van het Groene Woud. Het bevat bossen, bomenlanen, ruige weilanden en houtwallen, maar ook sloten en beekjes, verschillende langgevelboerderijen en Landgoed Heerenbeek. Het is in bezit van Het Brabants Landschap.
Startpunten voor prachtige wandelingen door het gebied zijn de gezellige buitenlocaties Hoeve 1827 en De Vrolijke Jager, beide aan de Oude Grintweg.
Geschiedenis van De Mortelen
Het cultuurlandschap van De Mortelen is bijzonder. Wegen en perceelgrenzen komen overeen met natuurlijke landschapselementen zoals kleine hoogteverschillen. Ontginningen gebeurden in de vorm van kampjes: geïsoleerde akkers te midden van woeste grond met dekzandkopjes (donken). De jongere heide-ontginningen in het noorden van het gebied zijn grootschaliger en kennen rechte percelen.. Dit soort heidebebossingen had bodemverbetering als doel, maar veel werd gekapt voor landbouwgrond.
Bijzondere plantengroei
Bosanemo…
Het natuurgebied De Mortelen en Landgoed Heerenbeek
Het kleinschalig natuurgebied De Mortelen, onderdeel van het Groene Woud. Het bevat bossen, bomenlanen, ruige weilanden en houtwallen, maar ook sloten en beekjes, verschillende langgevelboerderijen en Landgoed Heerenbeek. Het is in bezit van Het Brabants Landschap.
Startpunten voor prachtige wandelingen door het gebied zijn de gezellige buitenlocaties Hoeve 1827 en De Vrolijke Jager, beide aan de Oude Grintweg.
Geschiedenis van De Mortelen
Het cultuurlandschap van De Mortelen is bijzonder. Wegen en perceelgrenzen komen overeen met natuurlijke landschapselementen zoals kleine hoogteverschillen. Ontginningen gebeurden in de vorm van kampjes: geïsoleerde akkers te midden van woeste grond met dekzandkopjes (donken). De jongere heide-ontginningen in het noorden van het gebied zijn grootschaliger en kennen rechte percelen.. Dit soort heidebebossingen had bodemverbetering als doel, maar veel werd gekapt voor landbouwgrond.
Bijzondere plantengroei
Bosanemonen zijn typische planten voor De Mortelen. De vele vochtige bosjes in het cultuurlandschap zijn al erg oud en dienden als hakhoutvoorziening. In de ondergroei daarvan, in de bermen en langs waterlopen komen verschillende zeldzame plantensoorten voor die in het voorjaar uitbundig bloeien. Op beschaduwde natte plekken groeien bijzondere varens.
Landgoed Heerenbeek
In 1303 geeft de Hertog Jan II van Brabant een stuk grond in De Mortelen aan de Abdij van Parkin Leuven. Er wordt een hoeve gebouwd en de gronden worden in cultuur gebracht. In de 15e eeuw wordt het geheel door de abdij verpacht.
Het landhuis uit 1864 is een gemeentelijk monument met witte gepleisterde muren en hangtorens waardoor het op een kasteeltje lijkt. In 1998 heeft een brand gewoed die het interieur van het huis geheel verwoestte, waarna het pand volledig werd hersteld. Het is nu particulier bezit. De oprijlaan komt uit op de Oude Grintweg. Aan deze weg ligt de familiebegraafplaats van de adellijke familie De Girard de Mielet van Coehoorn die in het landhuis gewoond hebben.
Het landgoed met de vele wandelroutes is het gehele jaar vrij toegankelijk De tuin en de gebouwen zijn niet opengesteld voor publiek.
